.png){kind=small}
Een kind dat perfectionistisch is, ervaart vaak frustratie die kan uitmonden in uitbarstingen, stress en onzekerheid. Dit kan dan weer gepaard gaan met faalangst. Hierdoor kan je kind niet genieten van de mooie dingen in het leven en zal er ook weinig rust zijn in zijn hoofd.
Vanwaar komt dat nu? De drang om alles zo goed mogelijk te doen hangt heel vaak samen met de angst om niet goed genoeg te zijn. Perfecte mensen worden altijd aanvaard en geapprecieerd. Hier begint het al. Die basisbehoefte om aanvaard te worden, erbij te horen. Dat gevoel begint al erg jong. Nauwkeurig zijn is op zich een goede eigenschap, als je te hard streeft naar perfectie, dan is dit niet langer gezond en kan het je plezier echt wel afnemen. Het is dan ook erg belangrijk dat we onze kinderen op een gezonde manier helpen groeien en dus ook hun emoties in balans kunnen brengen. Als ik vanuit mijn expertise en eigen ervaring ga kijken, dan wordt dit gevoel zelfs al in de baarmoeder meegegeven. Hierbij denk ik dan meteen aan IVF-ICSI, hormoonbehandelingen. Deze kinderen worden vanuit een enorm grote wens en verlangen verwelkomd. Het lang proberen en hunkeren naar een kindje legt in zekere zin al een verwachting op naar het kind. Als er zo lang uitgekeken wordt naar je komst, dan mag je geen teleurstelling zijn. Kindjes die hun eigen ritme niet hebben kunnen volgen tijdens de geboorte en dus geholpen werden, ervaren ook een teleurstelling te zijn. Een mislukking want ze konden het niet alleen doen. En dan hebben we nog de groep van ongewenste kinderen of de kinderen waar getwijfeld werd of zelfs na de geboorte weggehaald werden bij de moeder. Deze kinderen hebben op een gegeven moment het gevoel van afwijzing ervaren, dat gevoel is erg pijnlijk en blijft dan ook erg lang vastzitten in het overlevingsbrein om die nare ervaring niet nogmaal te moeten meemaken. (Nota: deze patronen zijn niet vasstaand aangezien we nog rekening moeten houden met andere gebeurtenissen en ervaringen gedurende het geboorteproces)
Zo herken je perfectionisme bij een kind.
Hieronder kan je kenmerken terugvinden die je kan herkennen bij je kind:
Je kind is snel gefrustreerd.
Je kind wil geen fouten maken.
Je kind gaat dingen uit de weg doe moeilijk lijken.
Je kind geniet niet van wat goed is en kijkt naar wat er niet goed is.
Je kind gedraagt zich competitief en vergelijkt zichzelf.
Je kind is snel teleurgesteld als het resultaat anders is dan verwacht.
Je kind heis gespannen.
Je kind ziet kritiek als persoonlijke aanval.
Je kind is veel bezig met details.
Je kind denkt zwart-wit, het is erop of eronder.
Perfectionisme als Talent
Zoals eerder vermeld kan perfectionisme een mooi en bruikbaar talent zijn. Het helpt jouw kind om iets zo goed mogelijk te doen. Je kind weet wat het wil, is gedreven en ambitieus. Het is ijverig, gemotiveerd, een doorzetter en volhouder. Eigenschappen waarmee je ver kunt komen én die je ook in de weg kunnen zitten.
Wanneer het te aanwezig is kan het je kind enorm belemmeren. Het kan faalangst in de hand werken, want elke keer dat een kind iets niet goed genoeg doet kan die zich afgewezen voelen. Dat heeft dan ook invloed op zijn zelfbeeld. Veel kinderen komen hierdoor vast te zitten in een fixed mindset waardoor ze niet goed kunnen groeien en ontwikkelen.
Wat kan helpen?
Heeft je kind helpende gedachten of belemmerende gedachten? Onderzoek de gedachtengang van je kind. Zijn zijn woorden eerder negatief of positief. En help je kind om ook de positieve zijde van elke situatie te bekijken.
Maak je kind bewust van zijn kritische stem. Iedereen heeft een kritische stem (‘Je doet het niet goed’) die je zo nu en dan corrigeert om je scherp te houden. Ben je perfectionistisch, dan is je kritische stem oververtegenwoordigd. Aan je kind kun je uitleggen dat dit zijn strenge stem is en welke woorden helpen om tegengas te geven. Bijv. ‘Ik heb het goed gedaan, ik ben tevreden’.
Laat je kind zichzelf complimenten geven: ‘Hoe vind je het van jezelf dat je …?’. De Trots-pot is een leuke manier om een positiever zelfbeeld te krijgen.
Help je kind om meer succeservaringen te hebben. Door bepaalde taken te gaan opdelen in stapjes, zal je kind dus meer positieve ervaringen opdoen en lijkt de taak ook plots veel haalbaarder waardoor er sowieso al minder spanning zal ontstaan.
Je moet jezelf enkel vergelijken met zichzelf. Zelfreflectie, je eigen groei gaan bekijken laat je zien dat je in kleine stapjes bent gegroeid. Je hoeft niet alles in 1 keer te kunnen, het mag rustig en stap voor stap.
Geef complimenten over het proces, bijv. ‘Je bent er toch aan begonnen’, ‘Je dacht er goed over na’, ‘Je hebt verschillende kleuren gebruikt’. Zo is het resultaat minder belangrijk dan het proces. De groei en de manier waarop je ergens naartoe werkt zijn belangrijk. Pas hierbij wel op dat je niet te veel complimenten geeft, dan heet het een omgekeerd effect.
Vermijd competitieve verwoordingen. Let er goed op dat je je kind niet vergelijkt met anderen of broers en zussen. 'Je broer is sneller klaar dan jou'. Je voelt het al meteen dat die vergelijking ook een gevoel van kritiek meedraagt. Elk kind heeft een ander ritme, een andere manier in gedrag. Dat mag.
Comments